Almanya’da polis kontrollerinde dış görünüşün belirleyici rol oynadığını gösteren kapsamlı çalışmanın sonuçları yayımlandı. Entegrasyon ve Göç Uzman Konseyi’nin (SVR) bilimsel araştırma birimi tarafından ülke çapında gerçekleştirilen temsili araştırmada, algılanan görünüm ile polis denetimleri arasındaki ilişki ilk kez incelendi.
Araştırmaya göre ‘yabancı’ olarak algılanan bireylerin kamusal alanlarda polis gözetimine maruz kalma olasılığı diğerlerine göre iki kat daha fazla.
Araştırmayı yapan bilim insanları, mevcut bilgiler incelendiğinde, söz konusu kişinin göçmen kökenli olmasından ziyade, ten rengi, başörtüsü gibi giyimindeki detayların belirleyici önem taşıdığına dikkat çekti.
Araştırma kapsamında gerçekleştirilen araştırmaya katılan ve ‘yabancı’ görünüme sahip olduğunu belirten bireylerin yüzde 8,3’ü polis kontrolü yaşadığını belirtirken, ‘beyaz’ görünüme sahip kişilerde bu oran yalnızca yüzde 4,4 oldu.
Araştırma kapsamında Kasım 2021 ile Temmuz 2022 tarihleri arasında 15 yaş üstü 15 bin 5 kişiyle anket yapıldı. Katılımcıların yüzde 15,7’si görünüşlerinin ‘yabancı’ olarak algılandığını belirtti.
CİNSİYET VE YAŞ DA BİR ROL OYNAMAKTADIR
Araştırmanın yazarlarından Maximilian Müller, polis denetimlerinde görünümün yanı sıra cinsiyet ve yaşın da önemli rol oynadığına dikkat çekti. Karşılaştırıldığında, görünüşleri ne olursa olsun, erkekler kadınlara göre çok daha sık polis denetimine tabi tutuluyor. Polis denetimine en çok maruz kalanlar ise 15-34 yaş arası ‘yabancı’ görünümlü erkekler. Bu grubun yüzde 18,4’ü son 12 ayda polis kontrolüne maruz kaldığını belirtirken, aynı yaş grubunda yabancı görünmeyen erkeklerde bu oran yüzde 11,9 oldu.
Müller, araştırma sonuçlarının, ırk özelliklerine dayalı profilleme anlamına gelen ve Batı ülkelerinde yıllardır polis uygulamalarına ilişkin tartışmalara yol açan ‘Irksal Profil Oluşturma’ olgusunun Almanya’da da var olduğunu gösterdiğini kaydetti. Bilim insanları, polis kayıtlarında ırksal profillemeye ilişkin herhangi bir veri toplanmadığına dikkat çekerek, bu nedenle araştırmanın konuya ilişkin değerli bir temel sağladığını belirtti.
Araştırmanın yazarlarından Alex Wittlif, dış görünüş ile polis denetimleri arasındaki bağlantının ilk kez temsili olarak araştırıldığını belirterek, polis denetimlerinin sıklığının sadece ırksal görünümle ilgili olmadığını, bunun yanı sıra diğer faktörlerin de dış görünüşle bağlantılı olduğunu kaydetti. ikamet edilen mahallelere ve suç oranının yüksek olduğu bölgelere göre dağılım gibi etkili olabilecek durumlar araştırmaya dahil edilmemiştir.
KONTROL DOKÜMANTASYON PLANI
SVR araştırma birim yöneticisi Dr. Jan Schneider, davranıştan bağımsız olarak sadece görünüşe dayalı polis denetimlerinin, ayrımcı muamele ve anayasadaki ayrımcılık yasağının ihlali anlamına geldiğini belirterek, şöyle konuştu: “Irk temelli profillemenin çok ciddi sonuçları olabilir. Bu, hem kontrole tabi olanlar açısından hem de polisin eylemlerinin meşruluğu ve kabul edilebilirliği açısından önemli olduğunu belirterek, “Kontrol protokolünün Federal Polis Kanunu’ndaki yeni düzenlemeler çerçevesinde hayata geçirilmesi planını memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.
İngiltere ve New York’ta yürürlükte olan uygulamayla polis denetimleri, kişinin davranışı ne olursa olsun sistematik olarak belgeleniyor. Schneider, konuyla ilgili araştırmaların derinleştirilmesi için söz konusu belgelerin zorunlu hale getirilmesi ve belgede etnik kimlik kategorisinin yer alması gerektiğini belirtti.
Yasal düzenleme gereğince polis tarafından sebepsiz yere kontrol edildiğini düşünen kişiler polis memurlarından denetim tutanağı talep edebilir. Belgede incelemenin yeri, zamanı ve nedeni belirtilecektir. Koalisyon hükümetinin üzerinde mutabakata vardığı düzenleme henüz kabine gündemine gelmedi. (DW Türkçe)
